Zavičajni muzej Knjaževac čuva dragocenu kolekciju zubuna iz 19. i 20. veka, istaknutog dela ženske narodne nošnje karakterističnog za timočko-zaglavski kraj. Zubun, bez rukava i izrađen od belog domaćeg sukna, predstavlja dugačak prsluk bogato ukrašen vunom u crvenoj, crnoj, zelenoj i plavoj boji, kao i belim pamučnim koncem. Sa crvenom čohom i mrkim vunenim gajtanom duž ivica, zubun se nosio preko jeleka i bio deo oblačenja različitih naroda na Balkanu.
Zavičajni muzej u Knjaževcu neguje deo ove jedinstvene kolekcije, predstavljajući ga na izložbama širom Srbije. Prvi put javnosti predstavljen 2019. godine, ova kolekcija, koja obuhvata 24 predmeta nabavljenih između 1972. i 2018. godine, redovno je gostovala u mnogim gradovima.
Zavičajni muzej Knjaževac kolekcija zubuna iz 19. i 20. veka
Kustos etnolog Jelena Kurtić objašnjava da izložba ima za cilj prikazivanje tradicionalnog života stanovnika ovog kraja. Analizom predmeta i korišćenjem stručne literature, cela kolekcija zubuna je obrađena, a na izložbi su predstavljena 16 odabrana dela. Tokom četiri decenije postojanja muzeja, raznolike zbirke su se bogatile, ali zbog ograničenog prostora, izložbe omogućavaju posetiocima da bolje upoznaju kulturno nasleđe.
Zubun, kao jedan od najreprezentativnijih odevnih predmeta u srpskoj narodnoj nošnji, privlači pažnju istraživača već dva veka. Kroz izuzetan vez i bogat ukras karakterističan za timočko-zaglavske oblasti, zubun postaje nezamenljiv deo života žena i devojaka tokom cele godine. U drugoj polovini XX veka, urbanizacija i razvoj gradske kulture doveli su do zamene zubuna novim odevnim oblicima.
Ova kolekcija obuhvata 24 predmeta nabavljenih između 1972. i 2018. godine
Izložba je, pored Knjaževca, bila postavljena u muzejima širom zemlje, pružajući posetiocima priliku da otkriju jedinstvenu lepotu i simboliku zubuna, te da se upuste u istraživanje bogate kulturne tradicije ovog kraja.
Pročitajte i Knjaževac u novogodišnjem ruhu.